🔷 عفونت لابیاهای بزرگ چیست؟
لابیاهای بزرگ (لب‌های بیرونی واژن) یکی از قسمت‌های مهم و حساس بدن زنان هستند که وظیفه‌ی محافظت از واژن و قسمت‌های داخلی دستگاه تناسلی را دارند. اما به دلایل مختلفی ممکن است این قسمت دچار عفونت، التهاب یا تحریک پوستی شود. این عفونت‌ها معمولاً با علائمی مثل خارش، قرمزی، درد، تورم یا ترشح همراه هستند و بسته به علت‌شان، نوع درمان متفاوت خواهد بود.
🔷 علل مختلف عفونت لابیاها
دلایل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود لابیاهای بزرگ دچار عفونت یا التهاب شوند. این دلایل را می‌توان به چند دسته کلی تقسیم کرد:
✅ عفونت‌های باکتریایی
- فولیکولیت: التهاب ریشه‌های مو که بعد از اصلاح با تیغ یا استفاده از وکس به‌وجود می‌آید. جوش‌های قرمز و کوچک و گاهی چرکی ایجاد می‌کند.
- سلولیت: عفونتی عمقی‌تر و شدیدتر که با تورم، درد و گرمی پوست مشخص می‌شود و نیاز به آنتی‌بیوتیک دارد.
- بارتولینیت: اگر غده‌ی بارتولن در پایه‌ی لابیا مسدود شود، ممکن است چرک کند و یک توده‌ی دردناک به‌وجود بیاید که باید تخلیه شود.
✅ عفونت قارچی
عفونت قارچی معمولاً توسط قارچی به‌نام کاندیدا ایجاد می‌شود که به‌طور طبیعی در واژن وجود دارد اما گاهی بیش از حد رشد می‌کند. عواملی مثل مصرف آنتی‌بیوتیک، رطوبت زیاد، پوشیدن لباس زیر تنگ، دیابت، یا ضعف سیستم ایمنی باعث رشد بیش‌ازحد قارچ می‌شوند.
علائم قارچ واژن که به لابیا هم سرایت می‌کند شامل:
- خارش شدید و دائمی
- سوزش به‌ویژه موقع ادرار یا رابطه جنسی
- ترشح سفید غلیظ (مثل پنیر)
- التهاب و قرمزی لابیاها
✅ عفونت‌های ویروسی
- تبخال تناسلی (HSV): باعث تاول‌های کوچک و دردناک در لابیا می‌شود که بعد از چند روز زخم می‌شوند. با تب و بدن‌درد همراه است و از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود.
- HPV (ویروس پاپیلومای انسانی): باعث زگیل‌های نرم و بدون درد روی لابیا یا اطراف واژن می‌شود. بعضی انواع آن خطرناک هستند و ممکن است به سرطان دهانه رحم منجر شوند.
✅ عفونت انگلی
- شپش ناحیه تناسلی (شپش عانه): خارش شدید ایجاد می‌کند، مخصوصاً شب‌ها. ممکن است شپش‌ها یا تخم‌شان در موهای ناحیه دیده شوند.
- کرمک: از مقعد به ناحیه تناسلی منتقل می‌شود، معمولاً در کودکان، اما ممکن است در بزرگسالان هم دیده شود. باعث خارش شبانه اطراف لابیا می‌شود.
🔷 عوامل غیرعفونی ایجاد التهاب در لابیا
- درماتیت تماسی: واکنش پوست به شوینده‌ها، پد بهداشتی معطر، کرم‌های موبر یا صابون‌های قوی.
- لیکن اسکلروزیس: بیماری مزمن و خودایمنی که پوست ناحیه تناسلی را نازک، سفید و ترک‌خورده می‌کند. معمولاً با خارش شدید همراه است و نیاز به درمان بلندمدت دارد.
🔷 علائم شایع عفونت یا التهاب لابیا
- خارش مداوم یا شدید
- قرمزی و التهاب پوست
- جوش، تاول یا زخم روی لابیا
- ترشح غلیظ یا بدبو
- سوزش هنگام ادرار یا رابطه جنسی
- درد یا تورم در یک طرف لابیا
🔷 عوامل مستعدکننده عفونت لابیا
برای جلوگیری از عفونت، باید از علت‌های آن آگاه بود، از جمله:
- اصلاح با تیغ آلوده یا کند
- پوشیدن لباس زیر پلاستیکی یا تنگ
- خشک نکردن کامل ناحیه بعد از شستشو
- رابطه جنسی محافظت‌نشده
- مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک
- بیماری‌هایی مثل دیابت یا HIV
- استفاده از شوینده‌های عطردار یا صابون قوی
🔷 درمان عفونت لابیا
درمان بستگی به علت دارد. در جدول زیر بعضی از درمان‌ها آورده شده‌اند:
| علت | درمان معمول |
|---|---|
| باکتری | آنتی‌بیوتیک موضعی یا خوراکی مثل کلیندامایسین |
| قارچ | کرم ضدقارچ مثل کلوتریمازول یا قرص فلوکونازول |
| تبخال | آسیکلوویر یا والاسیکلوویر (خوراکی یا موضعی) |
| HPV | برداشت زگیل، درمان موضعی یا لیزر |
| شپش | شامپو پرمترین و شستشوی کامل لباس‌ها |
| درماتیت | قطع تماس با ماده تحریک‌کننده، استفاده از کرم کورتون دار |
🔷 راه‌های پیشگیری از عفونت
- شستشوی ناحیه فقط با آب ولرم و شوینده مخصوص بانوان
- خشک کردن کامل بعد از حمام یا ادرار
- استفاده از لباس زیر نخی، تمیز و گشاد
- پرهیز از استفاده طولانی از پد و نوار بهداشتی مرطوب
- اصلاح با تیغ تمیز و شخصی
- رابطه جنسی امن و استفاده از کاندوم
- واکسیناسیون HPV برای پیشگیری از زگیل و سرطان دهانه رحم
- مراجعه منظم به متخصص زنان مخصوصاً در صورت علائم مشکوک
🔷 جمع‌بندی
عفونت یا التهاب لابیاهای بزرگ یک مشکل شایع و قابل درمان است، ولی نیاز به دقت و مراقبت دارد. تشخیص علت اصلی، قدم اول در درمان مؤثر است. رعایت بهداشت، توجه به علائم و مشاوره با پزشک می‌تواند از عوارض بعدی جلوگیری کند.
مطالب مرتبط
مطب دکتر فاطمه نادری صفا
جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
ارائه خدمات تخصصی: مراقبت‌های دوران بارداری، زگیل تناسلی، جراحی‌های زیبایی زنان، مشاوره پیش از ازدواج و …
